جبه‌دار، آینه تجربه در مهندسی برق
آشنایی با نخستین چهره ماندگار مهندسی برق ایران
پرویز جبه‌دار مارالانی، چهره ماندگار مهندسی برق ایران، در نزدیک به نیم‌قرن فعالیت در این عرصه، بیش از ۱۰ عنوان کتاب مرجع چند‌جلدی را تالیف کرده است.
آشنایی با اثر ممتار پرویز جبه‌دار
کتاب «روش‌های کامپیوتری طرح و تحلیل مدار» اثر برگزیده نهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، دارای هفده فصل است که ده فصل نخست آن بر تئوری و روش‌های محاسباتی و الگریتمی متناظر با تحلیل مدارهای خطی متمرکز شده است. فصل‌های ۱۱ و ۱۲ و ۱۳این اثر، مطالب اساسی و الگاریتمی مربوط به تحلیل مدارهای غیرخطی را ارایه می‌دهند. فصل‌های باقیمانده کتاب نیز در مورد کاربرد این روش‌ها در طراحی مدارهای خطی و غیرخطی است.
در این کتاب، روش‌های آلگاریتمی و مدرن محاسباتی مورد استفاده در تحلیل و طراحی مدارهای الکترونیکی مورد توجه اصلی بوده و اصول ساختن این‌گونه آلگریتم‌ها و بسته‌های نرم‌افزاری مربوط، به‌طور وسیعی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند.
دیگر آثار چهره ماندگار مهندسی برق ایران
«آنالیز عددی و روش‌های کامپیوتری»، «برنامه‌نویسی فرترن» و « الکترومغناطیس» از دیگر آثار این استاد برجسته حوزه مهندسی برق است که از سوی دانشگاه تهران منتشر شده‌اند.
«سیگنال‌ها و سیستم‌ها»، «طرح و ترکیب مدار» و « نظریه اساسی مدارها و شبکه‌ها» از دیگر کتاب‌هایی است که به قلم این پیشکسوت مهندسی برق در ایران تالیف شده و هم اکنون نیز به‌عنوان مرجع
درسی در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌شوند.
از کار با ادوات برقی تا درجه مهندسی
دکتر پرویز جبه‌دار، پس از دریافت مدرک دکترای مهندسی برق با تخصص کنترل، از دانشگاه کالیفرنیا درسال ۱۳۴۸، فعالیت خود را در دانشکده فنی دانشگاه تهران آغاز کرد. وی درباره علاقه‌مندی خود به این رشته می‌گوید: «در دوره دبیرستان به فیزیک، الکتریسیته و ادوات برقی علاقه بسیاری پیدا کرده بودم، علی‌رغم شگفت‌زدگی و اصرار کارمندان دانشکده برای انتخاب رشته راه و ساختمان، به‌عنوان بهترین رشته مهندسی آن زمان، الکترومکانیک را انتخاب کردم.»
او بعدها متوجه می‌شود که از میان ۵۰ نفر نخست کنکو، فقط سه نفر این رشته را انتخاب کرده بودند. به هر حال او راه خود را می‌رود و به‌نظر می‌رسد که امروز از مسیری که طی کرده نه تنها پشیمان نیست، بلکه به دلیل تلاش بی‌وقفه‌اش برای توسعه و پیشرفت این رشته، سرافرازانه به آن افتخار می‌کند. در سال چهارم تحصیل، وقتی گرایش‌های مهندسی برق و مهندسی مکانیک از رشته الکترومکانیک منشعب می‌شوند و به دنبال الزام دانشجویان برای انتخاب یکی از آن دو، جبه‌دار به جرگه برقی‌ها می‌پیوندد.
ادامه راه افتخار، از کالیفرنیا تا تهران
جبه‌دار، گویا به اول شدن خو گرفته بود، چرا که در سال ۱۳۴۲ هم با رتبه نخست از دانشکده فنی فارغ‌التحصیل شد و به توصیه مرحوم مهندس ریاضی، رییس آن‌زمان دانشکده، به‌عنوان دستیار آزمایشگاه‌های برق و فیزیک در همان دانشکده ماند.
او با استخدام رسمیش در سال ۱۳۴۳ از طرف دانشگاه، به کالیفرنیا اعزام شد تا در دانشگاه برکلی این ایالت به تحصیل مشغول شود. یک سفر شش‌ساله که حاصلش اخذ مدرک Ph.D در رشته مهندسی برق با تخصص در سیستم‌های کنترل و کامپیوتر و یک تجربه دوساله در آزمایشگاه های‌تحقیقاتی شرکت «بل» بود.
وی در این‌باره می‌گوید: «پس از کسب مدرک دکترا و دو سال کار در شرکت «بل» بنا به تعهدات اخلاقی و به‌دلیل علاقه‌مندی خاصی که به کشور و دانشکده فنی داشتم، به ایران بازگشته و علی‌رغم دریافت پیشنهادات کاری در شرایط بهتر از سایر دانشگاه‌های کشور، از مهرماه ۱۳۴۹ در دانشکده فنی تهران، به‌عنوان استادیار فعالیتم را از سر گرفتم.»
نوسازی در ارایه دورس
او در سال ۱۳۶۵ به مقام استادی نایل آمده است و تا امروز تدریس بیش از ۲۱ درس مختلف دانشگاهی
را در زمینه تخصصی خود، تجربه کرده است. جبه‌دار، حاصل این تلاش بی‌وقفه را این‌گونه شرح می‌دهد: «به یاد دارم پس از بازگشت به ایران موظف به تدریس تئوری مدرن شبکه‌ها در دوره کارشناسی ارشد بودم. وقتی در کلاس شروع به تدریس مطالب پیشرفته مدارها و شبکه‌ها کردم، متوجه شدم که دانشجویان آشنایی چندانی با مطالب اولیه درس مدار ندارند. بنابراین تصمیم گرفتم برای سال آینده به جای ارایه درس تئوری مدرن شبکه‌ها، درس نظریه اساسی مدارها و شبکه‌ها را تدریس کنم. این مساله بعدها منجر به نوسازی و ارایه نوین یک درس اساسی با سبک کهنه و قدیمی شد.»
نگاهی به ویترین افتخارات پرویز جبه‌دار
وی مفتخر به دریافت درجه استاد ممتاز و نمونه دانشگاه تهران و نخستین چهره ماندگار در رشته مهندسی برق ایران است. جبه‌دار، در این سال‌ها به‌عنوان عضو فرهنگستان علوم ایران، شورای انتشارات دانشگاه تهران، هیات مدیره انجمن مهندسان برق و الکترونیک ایران، کمیته مهندسی برق شورای‌عالی برنامه‌ریزی و سرپرست کمیته علمی رشته مهندسی برق المپیاد علمی دانشجویی نیز مشغول فعالیت علمی بوده و هست.
به پاس تجلیل از سال‌ها تلاش بی‌وقفه این چهره برجسته علمی کشور در راه اعتلای علم و دانش ایران‌زمین، از سال آینده اعطای جایزه‌ای با عنوان «دکتر پرویز جبه‌دار» از سوی وزارت علوم به تصویب رسیده است.
انتشار بیش از ۸۰ مقاله علمی و پژوهشی در مجلات و کنفرانس‌های معتبر داخلی و خارجی، از دیگر افتخاراتی است که در کارنامه علمی درخشان پرویز جبه‌دار دیده می‌شود.
پرویز جبه‌دار مارالانی، متولد سال ۱۳۲۰ در تبریز است. وی تحصیلات کارشناسی خود را در سال ۱۳۴۲ در دانشکده فنی دانشگاه تهران با کسب رتبه نخست در رشته الکترومکانیک به پایان رساند. پس از آن با کسب بورس تحصیلی، تحصیلات خود را در دانشگاه برکلی کالیفرنیا تا مقطع دکترا ادامه داد. سپس در آزمایشگاه‌های «بل» زیرنظر استادان به‌نام خود، پروفسور مهدی دهقان تنها و جواد دهقان‌پور، مشغول به کار شد که پس از مدتی ترجیح داد به ایران برگردد و به‌عنوان مدرس دانشکده فنی دانشگاه تهران، به تدریس مشغول شود.