امنیت آرمانی زنان

بخش هنری تبیان

«رویاپردازی زنانه» زهرا مرصوص نام نمایشگاهی از آثار نقاشی است که در گالری ویستا به نمایش درآمده است؛ این هنرمند در آثارش نگاهی کاملاً زنانه را به تصویر کشیده است، اما به اعتقاد خودش این نگاه فمنیستی نیست و فقط چون خودش زن است، می‌تواند احساسات زنانه را بهتر به تصویر بکشد. وی به دنبال دنیای امن زنانه‌ای است که در رویاهایش می‌بیند، پس این امنیت را در نقاشی‌هایش به تصویر کشیده است.

بهنام کامرانی، استاد دانشگاه در مورد آثار مرصوص نوشته است: «زن‌ها در درون گل‌ها غرق شده‌اند، به آنها تکیه زده‌اند یا زیر آنها خوابیده‌اند. نقاشی‌های اخیر زهرا مرصوص مانند مجموعه‌های قبلی او جهانی زنانه و رویاگونه را نشان می‌دهند، جهانی که در آن همه چیز شفاف و بی‌خدشه است. در همین حال نوعی موقعیت مرموز با پنهان شدن و غرق شدن اندام‌ها اتفاق می‌افتد.

ارتباط زنانگی و گل هم در فرهنگ ادبی و هم در تاریخ هنر سابقه‌ای طولانی دارد. اما نگاه مرصوص لهجه‌ای ساده و لطیف و شخصی دارد، آنجا که گل‌ها بدیلی برای رویاوش بودن، آرامشی راز وار و حمایتی مادرگونه‌اند.»

پریسا پهلوان، مدیر گالری ویستا در مورد برگزاری این نمایشگاه انفرادی آن هم از یک هنرمند جوان، به «ایران» توضیح داد:« از اهداف گالری ویستا این است که به هنرمندان جوان فضایی برای عرضه آثارشان بدهد. بنابراین پیرو این هدف، جوانانی به ما معرفی می‌شوند و ما بر اساس رزومه آنها و نیز ارتباطی که به شخصه با آثارشان می‌گیرم، نمایشگاهی برای آنها برپا می‌کنیم. خیلی مهم است که هنرمند جدی باشد و این ویژگی‌ها را در مرصوص دیدیم.»

وی در مورد اینکه جوان بودن هنرمندان تا چه اندازه در فضای فروش آثار تأثیر می‌گذارد، گفت: «برای تمام هنرمندانمان فعالیت‌های لازم برای فروش را انجام می‌دهیم، از تبلیغات مجازی گرفته تا دعوت از خریداران آثار هنری، اما این یک واقعیت است که هر اثر، مخاطب خاص خود را در بازار دارد. بجز این ما خودمان سیاست خرید اثر از هنرمند را در دستور کار خود داریم.»

پهلوان در مورد اینکه اگر نمایشگاه هنرمند جوان بدون فروش اثری به کار خود پایان دهد، به چرخه اقتصادی گالری ضرری وارد می‌کند یا نه، بیان کرد که از شروع کار گالری ویستا یک سال می‌گذرد اما هدف ما بیشتر بر توسعه فضای فرهنگی و هنری است و تا امروز نیز با این نگرش کار کرده ایم. بنابراین تا اطلاع ثانوی ما با نگاه حمایت از هنرمند به فعالیت خود ادامه می‌دهیم چه او کار بفروشد چه نفروشد. اما به هرحال اتفاق خرید برای هر فردی خوشایند است.

کارهای مرصوص فضایی سوررئال (فرا واقعی) را به نمایش می‌گذارد. او در این مورد به «ایران» گفت: «نمی‌توانم نقاشی هایم را در سبک خاصی بگنجانم اما یک فضای تخیلی و رویاگونه در آثارم نمایش می‌دهم. شاید بتوان به نوعی به آن سوررئال هم گفت. از نشانه‌های طبیعی و واقعی در آثارم استفاده می‌کنم اما نمی‌خواهم فضای واقعی را ایجاد کنم.»

این نقاش جوان که عضو انجمن نقاشان ایران نیز هست در مورد استفاده از فیگور زن در آثارش و اینکه آیا فمنیست است یا نه، توضیح داد: «در نمایشگاه قبلی نیز از فیگورهای زن استفاده کرده ام، دوست دارم محوریت اصلی آثارم موضوع زن باشد. به دلیل زن بودنم ذهنیت و تفکر و دنیای زنانه برایم بسیار ملموس است وبراحتی می‌توانم آن را نشان دهم. ضد مرد هم نیستم.اما چون زنم، موضوع زن را برای نقاشی دوست دارم.»

مرصوص در مورد اینکه چرا در تمام نقاشی هایش از گل رز استفاده کرده و از دیگر گل‌هایی چون یاس یا نرگس استفاده نکرده است، گفت: از لحاظ احساسی دلیل شخصی داشته‌ام. گل رز نماد عشق است. البته دوست داشتم آثارم از لحاظ بصری یک دست هم باشند.

وی در مورد اینکه چرا فضای به تصویر کشیده رویاگونه‌اش تا این حد امن است و این تضادی آشکار با دنیای واقعی نسبت به زن دارد، درحالی که پیش از این گفته بود که زن را درک می‌کند و این نقاشی‌ها فاصله آشکاری با درک زن در دنیای واقعی دارد، خاطرنشان کرد: این فیگورها از نظر خودم درونگرا هم هستند و در کل در فضایی آرام و بی‌تحرک قرار داده شده‌اند. موافقم که جامعه در تضاد با نقاشی هایم است اما این فضایی است که من می‌خواهم در کارهایم داشته باشم و به گونه‌ای این حس امنیت را به مخاطبان القا کنم.