گروه «مطالعات کتاب درسی دانشگاهی» به دنبال استانداردسازی منابع دانشگاهی است

معاون مرکز تحقیق و توسعه «سمت»:

تاریخ انتشار : شنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۵۵

 مهدی احمدی در گفت‌و‌‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره آغاز به کار گروه «مطالعات کتاب درسی دانشگاهی» اظهار کرد: از ۱۰ سال گذشته یعنی از بدو تاسیس مرکز تحقیق و توسعه در سازمان، موضوع تدوین معیار و ضوابط برای تولید کتاب درسی دانشگاهی با برگزاری جلسات و میزگرد‌های متعدد با حضور کارشناسان و پژوهشگران در مرکز تحقیق در حال پیگیری است.

وی افزود: از دو سال گذشته نیز با هدف ساماندهی جدی‌تر برای استانداردسازی تولید کتاب درسی دانشگاهی تشکیل یک گروه تخصصی در دستور کار قرار گرفت. 

تدوین کتاب درسی دانشگاهی، موضوع مستقل پژوهش 
احمدی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های برخی کشور‌ها در حوزه تدوین کتاب‌های دانشگاهی گفت: مقوله تدوین کتاب درسی دانشگاهی در برخی کشور‌های غربی به‌عنوان یک موضوع مستقل برای پژوهش مطرح است. موسسه اکرت در آلمان،‌ بعد از جنگ جهانی دوم به‌صورت گسترده به پژوهش در حوزه تولید کتاب درسی مشغول است. انجمن بین‌‌المللی کتاب درسی در اسکاندیناوی نیز سال‌هاست که به‌صورت اختصاصی و با برگزاری همایش‌هایی به موضوع تدوین کتاب درسی دانشگاهی می‌‌پردازد. انتشار یک نشریه آنلاین از دیگر فعالیت‌های انجمن بین‌‌المللی کتاب درسی اسکاندیناوی است.   

مترجم «مقدمه نیکلسون بر ترجمه انگلیسی مثنوی رومی» ادامه داد: نشریه «پارادایم» و دپارتمان روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه سیدنی نیز با تاسیس بخشی مستقل، به پژوهش در حوزه تولید کتاب درسی دانشگاهی می‌پردازد. دپارتمان روانشناسی و علوم تربیتی سالانه جایزه‌ای برای برترین کتاب دانشگاهی برگزار می‌کند.

دکتر احمدی اظهار کرد: بیشتر این مراکز تحقیقاتی بر تولید منابع پیش از دانشگاه تمرکز دارند، به‌عبارتی دیگر کتاب درسی را به‌عنوان یک رسانه آموزشی تا پیش از دانشگاه مورد بررسی قرار داده‌اند. دپارتمان روانشناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه سیدنی از معدود مراکز تحقیقاتی است که به‌صورت متمرکز بر موضوع تدوین و تولید کتاب دانشگاهی فعالیت می‌کند.

معاون مرکز تحقیق و توسعه سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت) در ادامه با بیان این مطلب که حوزه مطالعات کتاب درسی میان رشته‌ای است گفت: روان‌شناسی تربیتی به‌ویژه نظریه‌های یادگیری، تکنولوژی آموزشی و به‌صورت خاص شاخه علوم تربیتی، ‌زبان‌شناسی متن و گرافیک‌‌ در ارتقا کیفی یک کتاب درسی مطرح هستند.  
فناوری‌های نوین  و تولید کتاب درسی دانشگاهی
احمدی با اشاره به نقش فناوری‌های نوین در حوزه تدوین منابع دانشگاهی اظهار کرد: فناوری‌های نوین ارتباطی مانند آی سی‌ تی و‌ ای‌بوک امروزه در حوزه تولید کتاب درسی بسیار مورد توجهند.  بنابراین حوزه مطالعات کتاب درسی از چند رشته تغذیه می‌شود اما با وجود این به نظر نمی‌رسد در دنیا رشته مستقلی به نام «مطالعات کتاب درسی» در دانشگاه‌ها تدریس شود بلکه مطالعه در حوزه تدوین کتاب درسی دانشگاهی منحصر به مراکزپژوهشی است. زمانی که این مراکز تحقیقاتی بر اساس نتایج پژوهشی به الگوهایی درباره افزایش کیفیت کتاب‌های درسی دست پیدا می‌کنند ناشران می‌توانند براین اساس کیفیت محصولات خود را ارتقاء دهند.

معاون مرکز تحقیق و توسعه سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت) بر به‌کارگیری واژه کتاب درسی دانشگاهی برای گروه جدید مطالعاتی «سمت» تاکید و اظهار کرد: کتاب‌های دانشگاهی به دو دسته منابع درسی با تمرکز بر مباحث آموزشی و منابع پژوهشی تقسیم می‌شوند. مخاطبان دسته نخست بیشتر دانشجویان مقطع کارشناسی و مخاطبان دسته دوم دانشجویان مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکترا هستند. گروه جدید «مطالعات کتاب درسی دانشگاهی» نیز به‌طور جد، مباحث تدوین کتاب‌های آموزشی را پیگیری می‌کند.

شناسا‌یی الگوهای افزایش فهم‌‌پذیری
احمدی در تشریح هدف تشکیل گروه «مطالعات کتاب درسی دانشگاهی» گفت: شناسا‌یی الگوهای افزایش فهم‌‌پذیری از متن کتاب درسی دانشگاهی با تکیه بر نظریه‌های روان‌شناسی و زبان‌شناسی و تعلیم و تربیت هدف اصلی گروه جدید «مطالعات کتاب درسی دانشگاهی» است.

وی درباره همکاری مشترک گروه «مطالعات کتاب درسی دانشگاهی» با دانشگاه‌ها اظهار کرد: نشست‌های مشترک متعددی با حضور مدرسان دانشگاه در حوزه‌های روان‌شناسی و زبان‌شناسی و پژوهشگران گروه «مطالعات کتاب درسی دانشگاهی» برگزار شده است. پیش از تشکیل رسمی این گروه نیز همایشی با عنوان کتاب درسی دانشگاهی برگزار که مجموعه مقالات آن در دو مجلد منتشر شد. 

«گرافیک در خدمت یادگیری» به زودی منتشر می‌شود
مدیر گروه زبان‌شناسی (سمت) از انتشار کتاب «گرافیک در خدمت یادگیری» به همت (سمت) خبر و ادامه داد: «گرافیک در خدمت یادگیری» به بررسی اهمیت موضوع نقش گرافیک در حوزه آموزش می‌پردازد. در این اثر بحث گرافیکی با نظریه‌های یادگیری تلفیق شده است. به‌عبارتی دیگر هدف اصلی این کتاب شناسایی راه‌های به‌کار‌گیری هنر گرافیک در راستای آموزش و افزایش راندمان یادگیری است.